Örnek : Bir direncin üzerindeki bantlar soldan sağa doğru sırasıyla mavi , sarı , kırmızı ve Gümüş renklerinden oluşmaktadır. Buna göre direncin değeri ne kadardır.
Çözüm :
R = 64. 102 ± %10 W = 6400 ± 640
R = ( 5760 ile 7040 ) ohm arasında değişebilir.
İletkenin Direncinin Bağlı Olduğu Faktörler ve Öz Direnç
1- Bir iletkenin direnci boyu( uzunluğu ) ile doğru orantılıdır. R µ L
2- İletkenin direnci kesiti (Alanı ) ile ters orantılıdır. R µ 1 / A
3- İletkenin direnci yapıldığı maddeye göre değişir.
Öz direnç ( r ) : Bir iletkenin birim uzunluk ve birim kesitinin direncine öz direnç denir.
Direnç = Özdirenç . Uzunluk R = r. L
Alan A
ÖRNEKLER ÇAY
Örnek1 : Uzunluğu 200 metre olan bakırdan yapılmış bir iletkenin kesiti 3,4.10-10m2 ise direnci ne kadardır. ( rbakır = 1,7.10-8 ohm.m )
Çözüm :
L = 200m A= 3,4.10-10 m2 rbakır = 1,7.10-8 ohm.m R = ?
R =r. L = 1,7.10-8 . 200 = 104 ohm
A 3,4.10-10
Örnek2 : 500 metre uzunluğunda 1 milimetre yarıçapında demirden yapılmış bir iletkenin direnci ne kadardır. ( p = 3 rDemir = 9,7.10-8 ohm.m )
Çözüm :
L=500 m r=1mm =0,001 m rDemir = 9,7.10-8 ohm.m p = 3 r = ?
A = p . r2 = 3. (0,001 )2 = 3. 0,000001 = 3. 10-6
R =r. L = 9,7.10-8 . 500 = 16,1.10-6 . 106 = 16,1 Ohm
A 3. 10-6
Örnek3: Aynı maddeden yapılmış bir iletkenin uzunluğu 8 katına alanı 2 katına çıkarılırsa direnci ilk direncinin kaç katına çıkar.
Çözüm :
L2 = 8L1 A2 = 2A1 R2 = ? R1 r2 = r1 =r
R1 =r1. L1 = r. L1
A1 A1
R2 =r2. L2 = r. 8L1 = 4. r. L1 = 4 .R1 R2 = 4 .R1
A1 A1 A1
Örnek4 : 0,5 metre uzunluğunda 0,01 m yarıçapındaki bir iletken telden 3 amperlik akım geçiyor. İletken telin uçları arasındaki potansiyel farkı 300 Volt olduğuna göre telin öz direnci ne kadardır. ( p = 3 )
Çözüm :
R = V / i = 300 / 3 =100 Ohm
A = p . r2 = 3. ( 0,01)2 = 3. 0,0001 = 3. 10-4 m2
r = R . A = 100. 3. 10-4 = 6.10-2 ohm. m
L 0,5
Örnek5 : Aynı maddeden yapılmış bir iletkenin uzunluğu 12 katına yarıçapı 2 katına çıkarılırsa direnci ilk direncinin kaç katına çıkar.
Çözüm :
r1 = r2 =r r1 = r r2 =2r L2 = 12 L1 R2 = ? R1
A1 = p . r2 A2 = p . (2 r)2 = 4p . r2
R1 = r1 . L1 = r. L1
A1 p . r2
R2 = r2 . L2 = r. 12L1 = 3.r. L1 = 3.R1 R2 = 3. R1
A2 4.p . r2 p . r2
Örnek6 : Direnci 70 ohm olan bir iletkenden 5 dakikada 1800 C yük geçerse potansiyel arkı ne kadar olur.
Çözüm : 5 dakika = 300 saniye
İ = q / t = 1800 / 300 = 6 A
V = R. İ = 70. 6 = 420 Volt